Hep köpeğim oldu ve birkaç kez kedim. Çok da severim. İnsanları tavlayıp sıcacık purrr sesi ile hizmetkarı yapan ve buz gibi gözleri ile katil balinadan, çakallardan, kurtlardan, köpekbalıklarından daha tehlikeli bir yaratık var dünyamızda “Evcil” kedi. Evcil olduğu sadece saf bir yaratık olan insanın hüsnükuruntusu. Yüz milyonlarcası var dünyamızda, kısmen insanların evinde yaşayanı, kısmen de sokaklarda yaşayanı. Çok güçlü bir lobileri var. Bizde rakam yok. Deney yok, ölçüm yok… TV’de “bilim programı” yapılıyor, örnek İsmet Berkan’ın birkaç izlediğim programı: televizyon bu, deney gösterebilirsin, film gösterebilirsin, neyin nasıl olduğunu grafikle, deneyle, film ile gösterebilirsin. Haşa! Çağır birkaç memur bilim insanını, bolca sohbet edin, ismi de bilim programı olsun. (Günahını almayayım, Allah bilir ekip kuracak ödenek yoktur.)
Türkiye’de kaç kedi var? Bilmiyoruz. O kadar zor mu birkaç genci en azından başta büyükşehirlerde yaşayan kedilerin sayısını en azından kabaca saymaya yönlendirmek? Ben bir tahmin yürüteyim de çürütürken bu işten geçinenler daha sağlıklı rakamlara ulaşabilsinler. Tahminim Türkiye’de 25-30 milyon kadar ev ve sokak kedisi var. Oranın da 1/3 ev, 2/3 sokak kedisi olduğunu tahmin ediyorum. ABD’deki sayı: 84 milyon ev kedisi 30 milyon da sokak kedisi (ABD’de sincap görmek hala mümkün).
Kedilerin çıkarına karşı bir laf söyleyin veya sokaklardaki kedi köpek sorunu ile uğraşmaya çalışın sıkıyorsa, saf ve bakir bir belediye başkanı olarak! Karşınızda ellerindeki çantayı kafanıza geçirmeye hazır bir sürü lobici bulursunuz! Büyüyerek karşınıza çığ gibi çıkan bir yumak hissiyat. Halbuki (yavaşça okunmasını öneriyorum, hissiyattan uzak ve tane tane ki özü belki hissiyatları aşıp akla girer: sokak hayvanlarının zararı milyar dolar mertebesinde. Lisanımızda bile artık bu hayvanlar bebekleştirilerek yemlerine mama deniliyor.
Sokak kedilerini kısırlaştırmak gerek ve sayılarının azalmasını sağlamak eğer kuşların soyunun tükenmesini istemiyorsak. ABD’de yüz on milyon kadar kedi var, yılda 3.7 milyar kadar kuş ve 20 milyar kadar diğer memeli öldürdüklerini tahmin ediyor ABD’li yayın organı Nature Communications.
Yeni Zelanda’da ise kuşlar evrimsel olarak yerden gelen yırtıcılara karşı donanımsız. Kiwi, Weka türü kuşların nesli insan eliyle adaya taşınan kediler yüzünden tükenmek üzere. Kedilerin adalardan uzaklaşması taraftarı bilinçli insan sayısı bilgilendikçe artıyor. Guadalupe (karakara) ve Hawaii’de durum farklı değil. Bahar aylarında kuş sesi duymak, sincap görmek de gelecek nesillerin hakkı. Kedi sayısının azalması gerek. Eğer “kargadan (veya martıdan) başka kuş bilmem” diyen bir nesil yetiştirmek istemiyorsak.