Rusya Devlet Başkanı Putin, Moskova’nın 2022’de başlayan Ukrayna ihtilafından ve Bakü’nün 2023 yılında Karabağ bölgesini geri almasından sonra, geçen hafta içinde ilk defa Azerbaycan’a gitti.
Bu Kafkaslar açısından önemli olduğu kadar Türk dünyası için de önemli bir ziyaretti. Zira, iki komşu ülkenin; Rusya ile Azerbaycan’ın birbirlerinin çıkarlarına eşit yaklaşımı bölgenin istikrarı açısından fevkalade değerlidir.
Küresel ve bölgesel ilişkiler açısından kritik günler içindeyiz. Rusya’nın Karabağ’da oluşan yeni jeopolitik gerçekliği kabul etmesi ve Karabağ’da bulunan Rus Barış Güçleri’ni zamanından önce çekmesi de bundan önce güzel bir gelişme olarak değerlendirilmişti.
Hatırlanacağı üzere Rusya; Türkiye ile Azerbaycan arasında imzalanan Şuşa Beyannamesi’nden sekiz ay sonra Şubat 2022’de Azerbaycan’la müttefiklik hakkında bildiri imzalamıştı. Bu imza Kafkasların istikrarı, barışı ve sürdürülebilirliği açısından pek önemliydi.
Bu dengeli istikrar Azerbaycan’ın izlediği olumlu dış siyasetin eseriydi.
Gene ziyareti esnasında Putin, Azerbaycan-Ermenistan arasındaki normalleşmeyi desteklediğini ve iki tarafın bir an önce masaya oturup, kalıcı barış anlaşmasını imzalaması arzusunu da beyan etti. Kendilerinin de taraflar istediği takdirde görüşmelere dahil olabileceklerini belirtti.
Dolayısıyla Azerbaycan-Ermenistan arasında barış sürecindeki konumunu da güçlendirmek istedi.
Ermenistan’ın Fransa, ABD ve Hindistan tarafından silahlandırılmasının Azerbaycan’ı olduğu kadar Rusya’yı da rahatsız ettiği gerçeğinden yola çıkacak olursak, bu silahlanmanın Azerbaycan’a karşı yeni tehditler oluşturacağı kadar Rusya’ya karşı bölgede yeni bir cephe oluşturma gayreti olduğu da ayrı bir gerçektir.
Rusya bunun farkındadır.
Gene bu ziyaretle; Azerbaycan’ın dengeli siyasetinin, Rusya’nın ihtilaflı olduğu konularda itimatlı, görüşme platformu sağlayacak kabul görürlülüğe eriştiğinin işaretlerini de görmüş bulunmaktayız.
Elbette Putin’in ziyaretini yalnız güvenlik ekseninde ele almak yanlış olur.
Ekonomi ve enerji konularını yok saymak eksik olur. Putin bu ziyaretiyle, Rusya’nın bölgeye olan ilgisini de bir noktada teyit etmek istedi. Gene Putin güncel uluslararası oluşumlarda karşılıklı çıkarlara dayanan bir iş birliği amaçladığını da bu ziyaretinde ortaya koydu.
Evet iki günlük bu ziyaret bir güven ortamı oluşturmuş ve Azerbaycan’ın dengeli, güvenilir ve uluslararası kurallara saygılı dış politikasının başarılı bir eseri olmuştur.
Önemli olan istikrar, önemli olan beraber yaşayabilmenin imkanlarını oluşturmaktır. Özet olarak; Azerbaycan Putin’in bu ziyaretinde Türk Dünyası’na örnek olacak bir kriter sunmuştur.